Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Aletta Jacobs: Kijkopdracht
Opdracht bij een videofragment over Aletta Jacobs.
Je vindt hier inhoudelijke vragen bij het filmpje, een woordenlijst en een grammaticale oefening met adjectieven.
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Thuis in Erfgoed: Audiovisueel materiaal
FARO maakte in kader van Erfgoeddag 2024 een audiovisuele collectie aan rond het jaarthema Thuis op Het Archief voor Onderwijs. Hierin bekijken we in zes delen hoe een thuisgevoel vorm krijgt: in de wijk, in taal en in verschillende …
Video -
MOOC: Digitaal onderwijs met cultureel erfgoed
De MOOC Digitaal onderwijs met cultureel erfgoed maakt gebruik van de gedigitaliseerde collectie cultureel erfgoed van Europeana en inhoud van de blog Teaching with Europeana. Daarmee worden deelnemers bekend gemaakt met leermiddelen in meerdere …
tot
Nascholing of activiteit -
Bezoek het Europees Parlement
Een bezoek aan de grote vergaderzaal is een uitgelezen manier om de opwindende sfeer in het grootste transnationale parlement ter wereld op te snuiven en meer te weten te komen over de bevoegdheden en de rol van het Europees Parlement.
Nascholing of activiteit -
Hoe geeft Vlaanderen vorm aan het Belgisch EU-beleid?
Als deelstaat van België speelt Vlaanderen een essentiële rol in het EU-beleid van het land. Deze video legt uit hoe onze unieke staatsstructuur het mogelijk maakt voor Vlaanderen om zoveel impact te hebben op het EU-beleid en hoe de …
Video -
Kunstbabbelkaarten: In gesprek gaan aan de hand van kunst
Onze kunstbabbelkaarten nodigen je uit om met je klasgroep in gesprek te gaan aan de hand van een selectie werken uit de collectie van het MSK.
Samen kan je het hebben over alledaagse onderwerpen zoals kledij, hobby’s, feest, vakantie, de …Downloadbaar lesmateriaal (4) -
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
Krachtige professionalisering van je teamwerking
In professionele leergemeenschappen bundelen leraren hun krachten om onderzoekend en lerend het leerproces van hun leerlingen te optimaliseren en sámen krachtige onderwijspraktijken te ontwikkelen. Met onze begeleiding legt u de basis voor …
Nascholing of activiteit -
Museum van de Nationale Bank van België: Bezoek met gids
Het museum verwelkomt studenten met een rondleiding die is aangepast aan hun opleiding. Een museumgids maakt er, in het Nederlands, Frans of Engels, een zo interactief mogelijke rondleiding van. Bij de reservering kiest de leerkracht …
tot
Nascholing of activiteitOrganisatie, firma, vzw -
Vlaanderen in Cijfers 2023: Vlaamse openbare statistieken
Deze publicatie geeft aan de hand van een uitgebreide set Vlaamse openbare statistieken een kernachtig beeld van Vlaanderen.
De statistieken beslaan een ruime waaier aan thema’s en werden gegroepeerd in vier grote onderdelen:
- bevolking en …
Downloadbaar lesmateriaalAndere functie -
Wij, vrouwen: Lespakket
Dit lespakket is ontwikkeld rond de Canvasreeks Wij, vrouwen.
Een halve eeuw geleden mochten getrouwde vrouwen in dit land niet zelf een rekening openen bij de bank. Pas in 1976 kregen getrouwde vrouwen het recht om zelf hun geldzaken te …
Downloadbaar lesmateriaal -
SONUMA : Franstalig audiovisueel archief
Deze website is de Franstalige equivalent van het Vlaamse Meemoo.
Je kan er gratis naar (fragmenten van) televisieprogramma's en uitzendingen uit de audiovisuele archieven van de RTBF kijken.WebsiteLeerkracht, Ander