Sleutelcompetentie: leercompetenties
De vaardigheden onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken hangen vast aan deze sleutelcompetentie.
Leeropvattingen, motivatie en leerstrategieën
Eén van de belangrijke bouwstenen is zichzelf als lerende begrijpen en positioneren ten aanzien van leren in het algemeen en van specifieke leerdomeinen. De leerling verwoordt hoe belangrijk hij/zij een opdracht vindt en welke opvattingen hij/zij daarover heeft.
Daarnaast geeft de leerling aan welke competenties er nodig zijn om de opdracht te realiseren en verbindt die met de eigen sterktes en verbeterpunten. Bewustwording, leerstrategie en leermotivatie komen onder de aandacht.
Informatie verwerven en verwerken
Daarnaast moeten leerlingen geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools inzetten om informatie digitaal en niet-digitaal kritisch te verwerven, beheren en verwerken rekening houdend met het beoogde leerresultaat en -proces. Om (digitale) informatie te verwerven is het namelijk belangrijk dat de leerling de meest efficiënte en effectieve zoekstrategie(ën) gebruikt.
Aanvankelijk krijgen de leerlingen hiervoor nog zoekstrategieën aangereikt. Nadien wordt van de leerlingen verwacht dat ze de gevonden bronnen en informatie beoordelen aan de hand van richtvragen. De leerlingen leren ook, aan de hand van een stappenplan, de gevonden informatie te verwerken tot een bruikbaar geheel en hanteren daarbij overzichten. Ook het presenteren en beheren van de verwerkte informatie komt aan bod.
Onderzoekscompetentie
De volgende bouwsteen is een (onderzoeks-)probleem (v)erkennen en een antwoord of oplossing zoeken gebruikmakend van geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools. De leerlingen voeren stapsgewijs een onderzoekstechniek of oplossingsstrategie uit op basis van criteria, een onderzoeksvraag en een hypothese. Ten slotte zullen de leerlingen een antwoord formuleren op de onderzoeksvraag aan de hand van richtlijnen.
Leerproces reguleren
Leerlingen moeten hun leerproces, leerresultaat en leeropvattingen kunnen reguleren. Daarnaast krijgen ze criteria aangereikt om hun leerresultaat en leerproces te beoordelen.
Omdat de reflectie over het doorlopen proces en de verkregen resultaten zowel tussentijds als aan het einde van het proces belangrijk is, worden reflectiemomenten afgesproken tussen leraar en leerlingen. Door hun leerproces en -resultaat te beoordelen krijgen leerlingen zicht op sterke en zwakke punten. Door die sterktes en zwaktes te analyseren, krijgen ze zicht op mogelijke verbeterpunten zodat ze hun leerproces en -resultaat kunnen bijsturen.
Leerproces samen vormgeven
Samen het leerproces vormgeven, is een andere bouwsteen. Daarbij gaat het om het samen bepalen van doelen, gedeelde stappenplannen en feedback(tools). Leerlingen moeten ook domeinspecifieke terminologie, symbolen en voorstellingen gebruiken. In elke sleutelcompetentie is aandacht voor een verzorgd taalgebruik essentieel.
Bij domeinspecifieke taal gaat het onder meer om woorden en uitdrukkingen die alleen in een bepaalde sleutelcompetentie of wetenschapsdomein voorkomen (bv. atoomnummer), maar het kan ook gaan om woorden en uitdrukkingen die er een heel specifieke betekenis krijgen.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Ontmoetingsdag 2024: Handelingsgericht samenwerken voor en door onderwijsprofessionals
Wil je als onderwijsprofessional meer te weten komen over diversiteit in de schoolcultuur en andere onderwijsthema’s?
Schrijf je in voor de ontmoetingsdag van TOPunt Gent in samenwerking met Universiteit Antwerpen.
Verruim er je blik en je …Nascholing of activiteit -
Music Masterclasses: Volledige methode piano en muziektheorie
Op de website van Music Masterclasses worden complete muziekmethodes aangeboden. Het is een combinatie van gratis en betalende lessen. Een overzicht van alle cursussen vind je hier.
Website -
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
Veerkracht en weerbaarheid: Tien tips
De Sidekick Sam Academy ging aan de slag met het thema Veerkracht en weerbaarheid. Want ja, weerbaarheid is iets dat je kan aanleren. Bijvoorbeeld op basis van deze tien tips van Michael Portzky, klinisch en neuropsycholoog en auteur van het …
Downloadbaar lesmateriaal -
Krachtige professionalisering van je teamwerking
In professionele leergemeenschappen bundelen leraren hun krachten om onderzoekend en lerend het leerproces van hun leerlingen te optimaliseren en sámen krachtige onderwijspraktijken te ontwikkelen. Met onze begeleiding legt u de basis voor …
Nascholing of activiteit -
Gedeeld leiderschap en teacher teams: Pedagogische studiedag
Krachtige teacher teams ontwikkelen en leiderschap delen. Een pedagogische studiedag biedt de ideale gelegenheid om met het hele schoolteam aan de slag te gaan, de dialoog aan te gaan en te komen tot concrete producten.
Na deze …Nascholing of activiteit -
Naar een positieve, performante en professionele schoolcultuur: Pedagogische studiedag
Evolueren naar één gezamenlijke positieve, productieve en professionele schoolcultuur vraagt een brede participatieve denkoefening met betrokkenheid van alle medewerkers. Een pedagogische studiedag biedt de ideale gelegenheid om de …
Nascholing of activiteit -
Kinderboeken over de werking van de hersenen
Een lijstje met boeken over de werking van de hersenen.
De werking van het brein is ontzettend ingewikkeld. Toch kan het heel nuttig zijn om met kinderen in gesprek te gaan rond de werking van het brein. Als je mindset methodes gaat gebruiken of …
ArtikelAnder -
Driehonderd gratis Oekraïense handboeken voor basis- en middelbare scholieren
Via deze pagina van uitgeverij Plantyn vind je meer dan driehonderd gratis Oekraïense handboeken voor basis- en middelbare scholieren die zijn goedgekeurd door het Oekraïense ministerie van Onderwijs.
Je kan er als leerkracht, …
Downloadbaar lesmateriaal (3) -
Collectief leren: Reflectietool schoolteams
Dit is een reflectietool voor schoolteams, waarin de methodiek van het opmaken van een netwerkkaart en het voeren van verdiepende gesprekken rond collectief leren is opgenomen.
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Zelfregulerend leren: Model van Barry Zimmerman
Deze poster biedt je een visuele weergave van wat zelfregulerend leren precies inhoudt. Welke vaardigheden en processen vinden plaats wanneer je je leren (mee) stuurt?
De poster is gebaseerd op het model van Barry Zimmerman, één van de …
Downloadbaar lesmateriaal (72)Pedagogisch begeleider -
tMAIL: Platform voor procesbegeleiders
Deze website is het achterliggende monitoringsplatform van de tMAIL app.
Leraren die de tMAIL app in groep gebruiken om bij te leren over zelfregulerend leren, kunnen het e-mailadres van de procesbegeleider toevoegen in de app. De procesbegeleider …
WebsitePedagogisch begeleider