Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Veilig verkeer: Lesfiches
Wil je in de klas verder ingaan op een bepaald verkeersthema, dan zijn er onze kant-en-klare lesfiches voor leerkrachten. Volgende thema's staan voor jou klaar:
- verkeersregels,
- risico's en gevolgen,
- gevarenherkenning,
- veilige …
Downloadbaar lesmateriaalNieuw -
Interculturele schoolcultuur: Toolbox met diversiteitsacties en methodieken
In de toolbox Interculturele schoolcultuur vind je verschillende acties, leerinhouden, uitgewerkte lessen, methodieken en ander lesmateriaal om de interculturaliteit in je klas en in je school te stimuleren.
De toolbox werd ontwikkeld door …
Downloadbaar lesmateriaalNieuw -
Het politiek landschap in België: Lespakket
Het BELvue heeft een visueel leermiddel en een reeks opdrachten ontwikkeld dat uitlegt:
- hoe de Belgische politieke instellingen werken;
- welke verschillende Franstalige en Nederlandstalige politieke partijen er zijn;
- hoe het parlementaire werk …
Downloadbaar lesmateriaal -
School 4 School: Daadwerkelijk iets doen aan onrechtvaardigheid
Via deze lespakketten voelen je leerlingen spelenderwijs aan hoe onrechtvaardigheid aanvoelt.
Bij School 4 School gaat het echter niet enkel om sensibiliseren en bewustwording. Ze verwachten van leerlingen dat ze ook daadwerkelijk tot actie komen …
Downloadbaar lesmateriaal -
Samenwerken in Congo: Lesmateriaal
Vertrek vanuit de eigen beleving en het waardebesef van de leerling, en maak dan de brug naar de thema's waar Broederlijk Delen rond werkt. Dit jaar staat samenwerken centraal, met voorbeelden uit Congo. Christine, Leonie, Don Béni ... …
Downloadbaar lesmateriaal -
EDUbox Nepnieuws: Lespakket
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. Het bevat tekst, video's, digitale tools, interactieve oefeningen en discussiemomenten.
Elke EDUbox heeft verschillende vormen. Dit is de pdf die …
Downloadbaar lesmateriaal -
EDUbox Ideologie: Lespakket
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. Het bevat tekst, video's, digitale tools, interactieve oefeningen en discussiemomenten.
Elke EDUbox bestaat uit verschillende vormen. Dit is …
Downloadbaar lesmateriaal -
EDUbox Energie: Lespakket
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema, op maat van leerlingen. Het bestaat uit tekst, video, digitale tools, interactieve opdrachten, discussiemomenten ...
Deze EDUbox behandelt het …
Downloadbaar lesmateriaal -
Laat je stem horen!: Klimaatrechtvaardigheid en stemkracht
De klimaatcrisis, waarvan de gevolgen nu wereldwijd voelbaar zijn, kan verlammend werken. In deze les ontdek je hoe de Ecuadorianen het heft in eigen handen namen en naar de stembus trokken: ze stemden tegen oliewinning in het Yasuní park. …
Downloadbaar lesmateriaal -
Kind met inktvlekken: Streetartparcours met lespakket
Kind met inktvlekken is een streetartparcours in Turnhout, in de bijlage vind je het lespakket.
Het is 1892. Senne is 11 jaar en een fabriekskind. Hij werkt, net als veel kinderen, in één van de Turnhoutse drukkerijen. Het werk is hard …
Downloadbaar lesmateriaal -
Leven in water: Bronnenmateriaal
Bronnenmateriaal om in de klas rond SDG14 Leven in het water te werken.
In het document vind je een verzameling info en lesmateriaal.
Werk je ook rond SDG14? Hebben jullie nog interessant materiaal voor ons?
Deel je lesmateriaal
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Vrouwen in vredesopbouw: Lespakket
Dit pakket bestaat uit drie lesuren vertrekkende vanuit de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. Met het oog op inclusiviteit en om een evenwicht te bewaren tussen zware en luchtige topics zijn de ontwerpprincipes als volgt:
- er wordt informatie en …
Downloadbaar lesmateriaal