Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
EDUbox Politiek: Jouw stem in ons politiek systeem
Deze EDUbox past in het aanbod Verkiezingen ’24 en is nauw verbonden met de EDUbox Ideologie en EDUbox Overtuigen. De EDUbox Politiek wil jongeren inzicht geven in hoe beslissingen tot stand komen. Hoe overtuig je mensen van je ideeën, …
Downloadbaar lesmateriaal -
Diversiteit in het onderwijs: Tips en tricks
Tips en tricks om vlot om te gaan met diversiteit in je klas. Omarm de verschillen, omarm de gelijkenissen. Het is een verrijking tijdens jouw les om vervolgens gelijke leerprestaties te bekomen.
Diversiteit en kwaliteitsvol onderwijs kunnen …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Weg van het eurocentrisme in het onderwijs: Posters
Deze website laat je toe om af te stappen van het eurocentrisme in het onderwijs. Op deze website kan je didactisch materiaal terugvinden rond het onderwerp: de invloed van islamitische wetenschappers op de hedendaagse samenleving.
Doel van dit …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Overlijden van de queen: Actualiteitsopdracht
Een korte bundel naar aanleiding van het overlijden van Queen Elizabeth II.
Downloadbaar lesmateriaal (40)Andere functie -
Aan de slag met ... wie mag wat?: Lesactiviteit
In Onsland zijn er allerlei problemen. Maar hoe los je die op? En hoe doe je dat eerlijk?
De leerlingen krijgen de rol van uitvoerende macht, wetgevende macht, rechtsprekende macht en nemen besluiten over wetsvoorstellen in hun fictieve land.
…Downloadbaar lesmateriaal (4)Leerkracht, Ander -
Maai mei niet: Werkbundel
Een korte bundel over Maai mei niet. De leerlingen gaan zelfstandig aan de slag. Aan het einde van de maand is het de bedoeling dat ze hierop terugkomen en de nectarscore gaan berekenen.
Downloadbaar lesmateriaal (6)Student (lerarenopleiding) -
Recycleren van je gsm: Infographic
Deze infographic toont het belang van elektronica recycleren aan. Zo gaan waardevolle grondstoffen niet verloren en vermijden we nieuwe ertsen te moeten delven uit de aardbodem. Dit wordt concreet gemaakt met een specifiek en bijzonder herkenbaar …
Downloadbaar lesmateriaal (5) -
EDUbox Gezondheid: Educatieve tool
In de EDUbox Gezondheid: wetenschap voor een duurzame relatie tussen mens, dier en planeet komen jongeren te weten wat er gaande is met onze planeet. Want dat er iets aan de hand is, staat buiten kijf: de ene natuurramp volgt schijnbaar de andere …
Downloadbaar lesmateriaal -
Documentaire Radio Felix en inleefpakket: Lespakket over autisme
Het lespakket bestaat uit een documentaire (autisme aan de buitenkant) en een inleefpakket (autisme aan de binnenkant).
Met de documentaire wordt er ingezet op het sensibiliseren en informeren van kinderen rondom autisme. Ze kunnen doorheen de …
Downloadbaar lesmateriaal (3) -
De Eerste kunst: Beknopt overzicht
De Eerste kunst is het verslag van de twee plaatsen in Europa, in Zuid-Duitsland en Zuid-Frankrijk waar de homo sapiens, pas aangekomen (-40000 jaar), als eerste in de menselijke geschiedenis wonderbaarlijke kunstwerken ontwerpt.
Downloadbaar lesmateriaalAndere functie -
Etiquette: Overzicht
Deze presentatie gaat over de hoofdstuk etiquette. De leerlingen krijgen een eenvoudig overzicht van etiquette aan tafel.
Downloadbaar lesmateriaal (7)Leerkracht, Pedagogisch begeleider -
Duurzame ontwikkelingsdoelstellingen: Overzicht
Presentatie over de zeventien duurzame ontwikkelingsdoelen.
Je kan dit met je leerlingen overlopen en verder bespreken.
Om dit alles te verwerken deed ik een quiz op basis van spel van Go Goals.
Downloadbaar lesmateriaal (30)Leerkracht