Sleutelcompetentie: burgerschap
De burgerschapscompetentie bestaat uit zeven bouwstenen.
Identiteit
In de eerste bouwsteen staat het concept identiteit centraal. De kenmerkende dynamiek en gelaagdheid van (eigen) identiteiten komen aan bod. Daarnaast gaat de aandacht naar de impact van identiteit op relaties. De leerlingen onderscheiden zowel persoonlijke identiteit als groepsidentiteit en onderzoeken hoe verschillende lagen van identiteiten elkaar beïnvloeden aan de hand van concepten zoals verbondenheid, solidariteit, discriminatie en wij-zij-denken.
Diversiteit in de klas
De tweede bouwsteen betreft het omgaan met diversiteit in het samenleven en samenwerken. Hierbij horen basisvaardigheden zoals constructief denken en handelen op basis van wederkerigheid en gepast reageren op uitsluitingsgedrag. De leerlingen leren daarbij kritisch reflecteren over de voordelen en de uitdagingen verbonden aan diversiteit. Ook de mechanismen achter onverdraagzaamheid, discriminatie en racisme komen hier aan bod, zowel op basis van historische als actuele voorbeelden.
Leerlingen gaan in dialoog
De volgende bouwsteen omvat het geïnformeerd, beargumenteerd en constructief in dialoog gaan met elkaar. Leerlingen komen op voor hun eigen opvattingen en belangen. Ze leren hoe ze hun eigen mening kunnen onderbouwen en goed kunnen argumenteren. Ze leren het onderscheid maken tussen feiten en mening, realiteit en fictie. Ze leren ook hoe ze drogredeneringen kunnen doorprikken.
Deel zijn van onze samenleving
De vierde bouwsteen betreft het actief participeren aan de samenleving, rekening houdend met de rechten en plichten van iedereen binnen de rechtsstaat. De leerlingen ontwikkelen hierbij het vermogen om zich voor de publieke zaak in te zetten, om solidariteit aan de dag te leggen en belangstelling te tonen voor het oplossen van problemen die een plaatselijke of grotere gemeenschap raken. Daarbij krijgen de leerlingen kennis mee over de rol en verantwoordelijkheden van individuen en groepen zoals vrijwilligers, verenigingen en middenveldorganisaties. Ook leren ze over inspraak, participatie en besluitvorming.
Aandacht voor duurzaamheid
Leerlingen moeten ten vijfde ook inzicht hebben in de wederzijdse invloed tussen maatschappelijke domeinen en ontwikkelingen en de impact ervan op de (globale) samenleving. Belangrijk hierbij is dat leerlingen inzicht krijgen in de complexiteit en verwevenheid van duurzaamheidskwesties. Daarbij gaan leerlingen kritisch reflecteren over duurzame ontwikkeling en de methodiek van systeemdenken toepassen op duurzaamheidskwesties. De beoogde attitude is het handelen met het oog op duurzame ontwikkeling.
Leren over ons politiek systeem
Daarnaast komt democratische besluitvorming op lokaal, nationaal en internationaal niveau onder de aandacht. Het gaat hier over de organisatie en werking van het politieke systeem. Thema’s die hier aan bod komen zijn overheden en macht, breuklijnen en ideologieën, politieke partijen en verkiezingen. Ook besteden de leerlingen aandacht aan de randvoorwaarden om te kunnen spreken van democratische besluitvorming, zoals transparantie en persvrijheid.
Belang van democratie
Met de laatste bouwsteen krijgen leerlingen inzicht in de democratische principes en de democratische cultuur. De focus ligt hierbij op mensen- en kinderrechten, sociale rechtvaardigheid, de welvaartsstaat, de rechtsstaat en de werking van het rechtssysteem.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Chatter cards: Responsible demonstration
Students regularly see demonstrations and demonstrations on TV by citizens who draw attention to their cause. Unfortunately, things sometimes get out of hand with destruction and aggression. What should students think of this? Where are the …
Translated by
Downloadable resourceNewTeacher, Other -
Bompa Bockie: Watching and listening assignment
Watching and listening assignment for the first episode of the Bompa Bockie series. Students answer questions about the life of the elderly care recipient in a residential care center.
Translated by
Downloadable resourceNewTeacher -
Foreign-speaking parents: Sidekick Solutions
'I experience a barrier towards non-Dutch speaking parents of my students. How can I close the gap without being pushy?'
Read the answer in the article.
Translated by
ArticleNew -
Translanguaging in group work
Short video report on how you can allow your students to use their home language during group work.
Translated by
VideoNewPedagogical counsellor -
CLIL Connect Conference: Save the date
Discover the power of connection in education at the CLIL Connect Conference.
Are you an education professional or researcher in CLIL and multilingual education? Then this is your opportunity to connect, learn and grow. From the North Sea to the …Translated by
till
Training or activityTeacher -
Dealing with misleading information in a media-wise manner: Group task
A guideline for students to successfully complete a group assignment on misleading information. The students investigate a form of disinformation in groups.
Translated by
Downloadable resourceTeacher, ICT co-ordinator -
And the prize for 'Best m/f/x' goes to ...: Audiovisual teaching materials
In this collection you will find audio and video for a lesson on gender-neutral awards ceremonies. The editors of The Archive for Education looked for striking images and cut fragments to bring this subject to the classroom. Use the collection to …
Translated by
VideoNew -
LGBTIQ+: The Basic Course
It is important that everyone feels welcome and safe in healthcare. In this basic course you will learn about the concepts of sex, gender and sexual orientation. You will also learn about inclusive communication and how to approach it, how you can …
Translated by
VideoTeacher -
Caregiver-friendly school
This video describes what young informal caregivers are, why it is important to support young informal caregivers at school and how you can do this as a school.
Translated by
VideoNew -
Young informal care and education
You will find information about young informal caregivers on this website:
- What is young informal care?
- Tips on how you, as a school and as a teacher, can support young informal caregivers.
- Tips on how you can integrate this theme into your …
Translated by
WebsiteNew -
Strengthening the Pedagogical Content Knowledge in PAV: PCK module for student teachers and teachers
Project General Subjects (PAV) is a complex subject to teach. It is an integrated course that combines content from the following diverse disciplines:
- Dutch,
- math,
- natural sciences including STEM,
- citizenship,
- historical and spatial awareness. …
Translated by
Downloadable resourceNew -
Intercultural school culture: Toolbox with diversity actions and methodologies
In the Intercultural school culture toolbox you will find various actions, learning contents, detailed lessons, methodologies and other teaching materials to stimulate interculturality in your classroom and in your school.
The toolbox was developed by …
Translated by
Downloadable resource