Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
De Olympische Spelen: Leerpad
Leerpad met verschillende opdrachten over de Olympische Spelen in Parijs.
- Tekst met vragen over de Olympische Spelen in de klassieke oudheid.
- Tekst met vragen over het ontstaan van de moderne Olympische Spelen.
- Matchingsoefening 1: verbind …
Interactieve oefeningNieuwLeerkracht -
EDUbox Ideologie: Leerpad
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. Het bevat tekst, video's, digitale tools, interactieve oefeningen en discussiemomenten.
Elke EDUbox heeft verschillende vormen. Dit is de …
Interactieve oefening -
EDUbox Overtuigen: Leerpad
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. De EDUbox omvat tekst, video's, digitale tools, interactieve opdrachten en discussiemomenten.
Elke EDUbox heeft verschillende vormen. Dit is de …
Interactieve oefening -
EDUbox Politiek: Tool voor de leerkacht
Deze EDUbox past in het aanbod Verkiezingen ’24 en is nauw verbonden met de EDUbox Ideologie en EDUbox Overtuigen. De EDUbox Politiek wil jongeren inzicht geven in hoe beslissingen tot stand komen. Hoe overtuig je mensen van je ideeën, …
Interactieve oefening (3) -
EDUbox Migratie: Interactieve video
De interactieve video over migratie is bestemd voor leerlingen uit het secundair onderwijs. Zij kunnen deze les individueel en op een moment naar keuze volgen. Journalist Marjan Temmerman neemt de leerlingen op sleeptouw om hen op een correcte en …
Interactieve oefening -
Referentiekader: Opdrachtenreeks - Memoria 2
Hoofdstuk 1 en 2 uit Memoria 2 werd op een digitale manier uitgewerkt. Op deze manier kunnen leerlingen zelfstandig aan de slag en krijgen ze nadien de nodige feedback.
Interactieve oefening (4)Leerkracht -
De Griekse goden: Webquest - Storia 2
Interactieve webquest waarin de leerlingen kennismaken met de Griekse godenwereld. Deze webquest behandelt een:
- kennismaking met de Griekse goden;
- kennismaking met één van de Griekse mythes;
- kennismaking met de Griekse rituelen …
Interactieve oefeningLeerkracht -
Alexander De Grote: Eduscape
Dit is een online, interactieve eduscape over Alexander De Grote.
Het bestaande educatief dossier over Alexander De Grote en de Griekse mythologie werd in een Eduscape-site gegoten. Je vindt er meerkeuzevragen (gebaseerd op de strips, historische …
Interactieve oefening (9)Leerkracht -
Alexander de Grote: Bronanalyse
Interactieve oefening via BookWidgets op bronanalyse aan de hand van een stripverhaal (secundaire en geschreven bron) over het leven van Alexander de Grote.
Interactieve oefening (4)Leerkracht -
Welk effect hebben geërfde genen van de neanderthaler op het coronavirus?
Met BookWidgets ontwikkeld leerpad over het DNA-onderzoek in verband met geërfde genen van de neanderthaler en het effect ervan op het coronavirus.
Inhoud van het leermiddel
- Prehistorie
- Neanderthaler versus homo sapiens …
Interactieve oefening (5)Leerkracht -
Het leven van Mozes: Interactief leerpad
In deze interactieve les krijg je heel wat info over gedeelten van het leven van Mozes. Het is een interactief boek bestaande uit interactieve video's en oefeningen.
Interactieve oefening (7)Leerkracht -
I Am Mosul: Vluchten voor de oorlog
I Am Mosul is een interactief spel. In dit spel verplaats je je in de schoenen van iemand die vlucht voor oorlog. De oorlog speelt zich in het spel af in Nederland.
Interactieve oefening (9)Leerkracht, Ander