Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
KANT EN CLARA: Workshop wezenkledij
Het scholenprogramma KANT EN CLARA is een belevingspakket van het Maagdenhuis waarmee je met je klas in de voetsporen treedt van de weeskinderen.
Help jij Houten Clara om het wezenuniform van de weeskinderen te updaten (één uur)? …
tot
Nascholing of activiteit -
KANT EN CLARA: Interactieve rondleiding
Het scholenprogramma KANT EN CLARA is een belevingspakket van het Maagdenhuis waarmee je met je klas in de voetsporen treedt van de weeskinderen.
Tijdens een interactieve rondleiding (anderhalf uur) dompelen we je onder in het leven van een weeskind. …
tot
Nascholing of activiteit -
Museum van de Nationale Bank van België: Bezoek met gids
Het museum verwelkomt studenten met een rondleiding die is aangepast aan hun opleiding. Een museumgids maakt er, in het Nederlands, Frans of Engels, een zo interactief mogelijke rondleiding van. Bij de reservering kiest de leerkracht …
tot
Nascholing of activiteitOrganisatie, firma, vzw -
Erfgoed: Audiovisueel materiaal voor secundair onderwijs
Wil je aan de slag met audiovisueel materiaal voor erfgoedlessen? Op Archief voor onderwijs vind je inspiratie rond erfgoed en STEM, erfgoed en Nederlands, erfgoed en burgerschap, erfgoed en historisch bewustzijn, iedereen erfgoedt & …
Video -
Het merk Luther: Boek
De uitgeverij Atlas Contact (Olympus) presenteert haar derde druk van Frits van der Waas uitstekende Nederlandse vertaling (eerste druk: 2016; tweede druk: 2017) van Andrew Pettegrees waardevolle Engelstalige boek Brand Luther (2015).
Het boek …
Fysiek materiaalLeerkracht -
Alexander De Grote: Eduscape
Dit is een online, interactieve eduscape over Alexander De Grote.
Het bestaande educatief dossier over Alexander De Grote en de Griekse mythologie werd in een Eduscape-site gegoten. Je vindt er meerkeuzevragen (gebaseerd op de strips, historische …
Interactieve oefening (9)Leerkracht -
Het Belgische noodgeld: Onlinetool
Via deze onlinetool stelt het Museum van de Nationale Bank van België haar uitgebreide collectie van noodgeld tentoon. Dit geld werd tijdens WOI door meer dan 600 Belgische gemeenten en liefdadigheidsinstellingen uitgegeven.
De tool is een …
App of software -
Themarondleiding Hatsjoe… gezondheid: Over gezondheid, hygiëne en pandemieën in de Romeinse tijd
Het valt niet te ontkennen, Covid-19 heeft een ongeziene impact op onze samenleving. Ook de Romeinen werden herhaaldelijk geplaagd door niets ontziende epidemieën. Aan de hand van de attributen van de Romeinse arts Galenus en de Godin Hygieia …
tot
Nascholing of activiteit -
Fotografie: Audiovisueel lesmateriaal
In deze collectie vind je beeld- en geluidsfragmenten over fotografie, samen met meer context en concrete lestips.
De fotografie heeft al een lange weg afgelegd. In deze collectie zie je de geschiedenis van de fotografie, de techniek en apparatuur …
Video -
Walk with Amal: Educatief pakket en handleiding
Met het educatief pakket rond Walk with Amal en de bijhorende handleiding voor leerkrachten kan je aan de slag rond de komst van Amal.
In oktober verschijnt Kleine Amal - een reuzenpop die een Syrisch vluchtelingenmeisje verpersoonlijkt - in …Downloadbaar lesmateriaal (62)Organisatie, firma, vzw -
De graftombe van Toetanchamon: Virtual reality
Een virtuele reis naar Egypte. Je brengt een bezoek aan de graftombe van Toetanchamon. Hierin krijg je een overzicht van de werkwijze en de archeologische vondsten.
VideoLeerkracht, ICT-coördinator -
Hut op Kippenpoten: Lesmap
Hut op Kippenpoten is een pedagogisch-didactische lesmap om muzisch en artistiek vormend in de klas aan de slag te gaan. De praktische tips en uitgewerkte lessuggesties bewandelen de weg van klank naar beeld en van beeld naar lessuggesties.
In 1874 …
Downloadbaar lesmateriaal (8)