Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
Krachtige professionalisering van je teamwerking
In professionele leergemeenschappen bundelen leraren hun krachten om onderzoekend en lerend het leerproces van hun leerlingen te optimaliseren en sámen krachtige onderwijspraktijken te ontwikkelen. Met onze begeleiding legt u de basis voor …
Nascholing of activiteit -
Grieks en Minecraft: Akropolis Avontuur
Hoe breng je educatieve technologie in de klassieke talen? Vorig academiejaar ontwierpen mijn studenten en ik lesmateriaal dat net dit deed! We ontwikkelden twee levels waarin leerlingen het oude Rome konden verkennen en via opdrachten meer …
ArtikelLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Onderzoeksjournalist, onze samenleving en haar uitdagingen: Workshop
Deze workshop biedt de leerlingen de mogelijkheid om voor één dag journalist(e) te worden en een aspect van de Belgische samenleving te onderzoeken.
- Wat is democratie?
- Betalen we te veel belastingen om de sociale zekerheid …
Nascholing of activiteit -
Be.Live: Gebruiksvriendelijke manier voor livestreaming
Be.Live is een gebruiksvriendelijke manier om live te gaan. Het kan zelfs gelijktijdig op Facebook en YouTube. Het is ook mogelijk om een opname te maken om nadien uit te zenden. De basisversie is gratis. Er zijn heel wat mogelijkheden: solo, …
App of softwareLeerkracht, Administratief personeel, … -
COSMO: Virtual reality en augmented reality
COSMO is een onderzoeksproject waarbij zowel bedrijven uit de maakindustrie, onderzoeksgroepen alsook secundaire scholen betrokken zijn.
ArtikelLeerkracht -
De graftombe van Toetanchamon: Virtual reality
Een virtuele reis naar Egypte. Je brengt een bezoek aan de graftombe van Toetanchamon. Hierin krijg je een overzicht van de werkwijze en de archeologische vondsten.
VideoLeerkracht, ICT-coördinator -
Microsoft Educator Center: Docentencentrum
In het Microsoft Educator Centre vind je trainingen over Microsoft Education-producten zoals OneNote, Teams en Office 365. De site is ideaal geschikt voor leraren die praktijkvoorbeelden willen zien van hoe leraren Microsofttools inzetten in de klas. …
WebsiteLeerkracht, ICT-coördinator, … -
Historische bronnen vergelijken: Lesfiche 3.12
In dit uitgewerkt lesvoorbeeld zie je hoe een game ingezet kan worden in je les. De lesfiche bevat informatie over wanneer en waarom je dit soort les zou gebruiken en hoe de les er concreet uitziet. De games die je voor deze les kan …
Downloadbaar lesmateriaal (3)Leerkracht -
Op ontdekking in het oude Griekenland: Lesfiche 3.11
In dit uitgewerkt lesvoorbeeld zie je hoe een game ingezet kan worden in je les. De lesfiche bevat informatie over wanneer en waarom je dit soort les kan gebruiken en hoe de les er concreet uitziet. De games die je voor deze les kan …
Downloadbaar lesmateriaal (3)Leerkracht -
Aansluiten bij de leefwereld met fragmenten uit games: Lesfiche 3.6
In dit uitgewerkt lesvoorbeeld zie je hoe een game ingezet kan worden in je les. De lesfiche bevat informatie over wanneer en waarom je dit soort les zou gebruiken en hoe de les er concreet uitziet. De games die je voor deze les kan …
Downloadbaar lesmateriaal (6)Leerkracht -
Keuzes en dilemma's in Wereldoorlog I: Lesfiche 3.4
In dit uitgewerkt lesvoorbeeld zie je hoe een game ingezet kan worden in je les. De lesfiche bevat informatie over wanneer en waarom je dit soort les zou gebruiken en hoe de les er concreet uitziet. De games die je voor deze les kan …
Downloadbaar lesmateriaal (10)Leerkracht