Sleutelcompetentie: leercompetenties
De vaardigheden onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken hangen vast aan deze sleutelcompetentie.
Leeropvattingen, motivatie en leerstrategieën
Eén van de belangrijke bouwstenen is zichzelf als lerende begrijpen en positioneren ten aanzien van leren in het algemeen en van specifieke leerdomeinen. De leerling verwoordt hoe belangrijk hij/zij een opdracht vindt en welke opvattingen hij/zij daarover heeft.
Daarnaast geeft de leerling aan welke competenties er nodig zijn om de opdracht te realiseren en verbindt die met de eigen sterktes en verbeterpunten. Bewustwording, leerstrategie en leermotivatie komen onder de aandacht.
Informatie verwerven en verwerken
Daarnaast moeten leerlingen geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools inzetten om informatie digitaal en niet-digitaal kritisch te verwerven, beheren en verwerken rekening houdend met het beoogde leerresultaat en -proces. Om (digitale) informatie te verwerven is het namelijk belangrijk dat de leerling de meest efficiënte en effectieve zoekstrategie(ën) gebruikt.
Aanvankelijk krijgen de leerlingen hiervoor nog zoekstrategieën aangereikt. Nadien wordt van de leerlingen verwacht dat ze de gevonden bronnen en informatie beoordelen aan de hand van richtvragen. De leerlingen leren ook, aan de hand van een stappenplan, de gevonden informatie te verwerken tot een bruikbaar geheel en hanteren daarbij overzichten. Ook het presenteren en beheren van de verwerkte informatie komt aan bod.
Onderzoekscompetentie
De volgende bouwsteen is een (onderzoeks-)probleem (v)erkennen en een antwoord of oplossing zoeken gebruikmakend van geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools. De leerlingen voeren stapsgewijs een onderzoekstechniek of oplossingsstrategie uit op basis van criteria, een onderzoeksvraag en een hypothese. Ten slotte zullen de leerlingen een antwoord formuleren op de onderzoeksvraag aan de hand van richtlijnen.
Leerproces reguleren
Leerlingen moeten hun leerproces, leerresultaat en leeropvattingen kunnen reguleren. Daarnaast krijgen ze criteria aangereikt om hun leerresultaat en leerproces te beoordelen.
Omdat de reflectie over het doorlopen proces en de verkregen resultaten zowel tussentijds als aan het einde van het proces belangrijk is, worden reflectiemomenten afgesproken tussen leraar en leerlingen. Door hun leerproces en -resultaat te beoordelen krijgen leerlingen zicht op sterke en zwakke punten. Door die sterktes en zwaktes te analyseren, krijgen ze zicht op mogelijke verbeterpunten zodat ze hun leerproces en -resultaat kunnen bijsturen.
Leerproces samen vormgeven
Samen het leerproces vormgeven, is een andere bouwsteen. Daarbij gaat het om het samen bepalen van doelen, gedeelde stappenplannen en feedback(tools). Leerlingen moeten ook domeinspecifieke terminologie, symbolen en voorstellingen gebruiken. In elke sleutelcompetentie is aandacht voor een verzorgd taalgebruik essentieel.
Bij domeinspecifieke taal gaat het onder meer om woorden en uitdrukkingen die alleen in een bepaalde sleutelcompetentie of wetenschapsdomein voorkomen (bv. atoomnummer), maar het kan ook gaan om woorden en uitdrukkingen die er een heel specifieke betekenis krijgen.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Sleutelcompetentie leercompetenties: Audiovisueel lesmateriaal
Deze pagina bevat filmpjes en audiofragmenten om te werken rond de sleutelcompetentie leercompetenties.
We tonen je voor elke bouwsteen relevante audiovisuele collecties, luisterfragmenten en filmpjes op Het Archief voor Onderwijs, geselecteerd door …
Video -
Stress bij leerlingen: Tips
Als leerkracht kan je je leerlingen helpen ontdekken wat hen in stressmodus drijft, wat hun draagkracht is en hoe ze hun stresspieken kunnen afvlakken.
Stress laat zich in heel wat gevallen wel temmen, als je én mildheid aan de dag legt …
Downloadbaar lesmateriaal -
Triënnale Brugge 2024: Inspiratiemap voor leerkrachten
Deze gratis bezoekerstool is gemaakt voor leerkrachten en bevat infofiches over de twaalf kunstenaars en de kunstwerken van Triënnale Brugge 2024. De inspiratiemap bevat:
- werkvormfiches die werkvormen voor verschillende leeftijden bundelen per …
Downloadbaar lesmateriaal -
Mindfulness: Workshop
Tijdens een workshop mindfulness ontdekken de deelnemers wat het betekent om mindful in het leven te staan. Mindfulness is een ademhalings- en bewustzijnstechniek die zijn oorsprong vindt in het Oosten en via verschillende leraren de …
tot
Nascholing of activiteit -
Surah en Dua
Ontdek onze alles-in-één Islamitische app: Surah en Dua. Lees de Koran en vertalingen in meerdere talen, luister naar recitaties van korte soera's en bekijk de bijbehorende video's. Mis geen enkel gebed, ontdek smeekbeden en leer …
App of softwareLeerkracht -
Krachtige professionalisering van je teamwerking
In professionele leergemeenschappen bundelen leraren hun krachten om onderzoekend en lerend het leerproces van hun leerlingen te optimaliseren en sámen krachtige onderwijspraktijken te ontwikkelen. Met onze begeleiding legt u de basis voor …
Nascholing of activiteit -
Digitaal differentiëren: Richtlijnen voor Universal Design for Learning
De klas vandaag is een gezellige mengelmoes van allerlei nationaliteiten, achtergronden, visies en overtuigingen. Als leerkracht is het een uitdaging om je onderwijs zo te ontwerpen dat het toegankelijk en tastbaar is voor iedereen.
Aan de hand van …
Website (3)Leerkracht -
Onlinehulp voor leerlingen: Tools en apps voor als je hulp zoekt
Een overzicht van tools en hulplijnen voor leerlingen waar ze zelfstandig of begeleid mee aan de slag kunnen gaan.
De tools zijn ingedeeld in vier categorieën:
- gezondheid,
- studiekeuze,
- leren en studeren,
- je goed voelen.
Helemaal onderaan …
WebsiteAndere functie -
Gedeeld leiderschap en teacher teams: Pedagogische studiedag
Krachtige teacher teams ontwikkelen en leiderschap delen. Een pedagogische studiedag biedt de ideale gelegenheid om met het hele schoolteam aan de slag te gaan, de dialoog aan te gaan en te komen tot concrete producten.
Na deze …Nascholing of activiteit -
Naar een positieve, performante en professionele schoolcultuur: Pedagogische studiedag
Evolueren naar één gezamenlijke positieve, productieve en professionele schoolcultuur vraagt een brede participatieve denkoefening met betrokkenheid van alle medewerkers. Een pedagogische studiedag biedt de ideale gelegenheid om de …
Nascholing of activiteit -
Gratis kranten en tijdschriften doorzoeken via het krantenarchief van de bib
Meer actualiteit in je les? Doorzoek gratis miljoenen artikels uit Belgische kranten & tijdschriften met het digitale krantenarchief van de bib. Met je Mijn Bibliotheek-profiel heb je altijd toegang, waar je ook bent. Op school moet je …
Aankondiging (4) -
De Wonderlijke Wandeling: Wetenschappelijke speurtocht met opdrachten
Op deze wetenschappelijke speurtocht vol leuke opdrachtjes vind je wetenschap waar je het niet verwachtte. Je ontdekt hoe je een standbeeld meet zonder erop te klimmen, hoe je je evenwicht houdt zonder in de Graslei te vallen, hoe kleuren werken …
Aankondiging (4)Ander