Sleutelcompetentie: leercompetenties
De vaardigheden onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken hangen vast aan deze sleutelcompetentie.
Leeropvattingen, motivatie en leerstrategieën
Eén van de belangrijke bouwstenen is zichzelf als lerende begrijpen en positioneren ten aanzien van leren in het algemeen en van specifieke leerdomeinen. De leerling verwoordt hoe belangrijk hij/zij een opdracht vindt en welke opvattingen hij/zij daarover heeft.
Daarnaast geeft de leerling aan welke competenties er nodig zijn om de opdracht te realiseren en verbindt die met de eigen sterktes en verbeterpunten. Bewustwording, leerstrategie en leermotivatie komen onder de aandacht.
Informatie verwerven en verwerken
Daarnaast moeten leerlingen geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools inzetten om informatie digitaal en niet-digitaal kritisch te verwerven, beheren en verwerken rekening houdend met het beoogde leerresultaat en -proces. Om (digitale) informatie te verwerven is het namelijk belangrijk dat de leerling de meest efficiënte en effectieve zoekstrategie(ën) gebruikt.
Aanvankelijk krijgen de leerlingen hiervoor nog zoekstrategieën aangereikt. Nadien wordt van de leerlingen verwacht dat ze de gevonden bronnen en informatie beoordelen aan de hand van richtvragen. De leerlingen leren ook, aan de hand van een stappenplan, de gevonden informatie te verwerken tot een bruikbaar geheel en hanteren daarbij overzichten. Ook het presenteren en beheren van de verwerkte informatie komt aan bod.
Onderzoekscompetentie
De volgende bouwsteen is een (onderzoeks-)probleem (v)erkennen en een antwoord of oplossing zoeken gebruikmakend van geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools. De leerlingen voeren stapsgewijs een onderzoekstechniek of oplossingsstrategie uit op basis van criteria, een onderzoeksvraag en een hypothese. Ten slotte zullen de leerlingen een antwoord formuleren op de onderzoeksvraag aan de hand van richtlijnen.
Leerproces reguleren
Leerlingen moeten hun leerproces, leerresultaat en leeropvattingen kunnen reguleren. Daarnaast krijgen ze criteria aangereikt om hun leerresultaat en leerproces te beoordelen.
Omdat de reflectie over het doorlopen proces en de verkregen resultaten zowel tussentijds als aan het einde van het proces belangrijk is, worden reflectiemomenten afgesproken tussen leraar en leerlingen. Door hun leerproces en -resultaat te beoordelen krijgen leerlingen zicht op sterke en zwakke punten. Door die sterktes en zwaktes te analyseren, krijgen ze zicht op mogelijke verbeterpunten zodat ze hun leerproces en -resultaat kunnen bijsturen.
Leerproces samen vormgeven
Samen het leerproces vormgeven, is een andere bouwsteen. Daarbij gaat het om het samen bepalen van doelen, gedeelde stappenplannen en feedback(tools). Leerlingen moeten ook domeinspecifieke terminologie, symbolen en voorstellingen gebruiken. In elke sleutelcompetentie is aandacht voor een verzorgd taalgebruik essentieel.
Bij domeinspecifieke taal gaat het onder meer om woorden en uitdrukkingen die alleen in een bepaalde sleutelcompetentie of wetenschapsdomein voorkomen (bv. atoomnummer), maar het kan ook gaan om woorden en uitdrukkingen die er een heel specifieke betekenis krijgen.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Naar een groeigerichte leermentaliteit: Boekrecensie
Naar een groeigerichte leermentaliteit van Sandra van Aalderen is een inspirerend boek dat leraren, mentoren, schoolleiders en andere onderwijsprofessionals concrete handvatten biedt om een groeigerichte mindset in het onderwijs te bevorderen. Dit …
ArtikelNieuwAnder -
Motivatie: Motor voor de toekomst
In het onderwijs staan we dagelijks voor de uitdaging om jongeren te motiveren. Dit kan op verschillende manieren. Op deze website leer je hoe je dit op een duurzame manier kan doen nl. niet enkel door straffen en belonen maar door jongeren echt …
WebsiteNieuw -
Ontmoetingsdag 2024: Handelingsgericht samenwerken voor en door onderwijsprofessionals
Wil je als onderwijsprofessional meer te weten komen over diversiteit in de schoolcultuur en andere onderwijsthema’s?
Schrijf je in voor de ontmoetingsdag van TOPunt Gent in samenwerking met Universiteit Antwerpen.
Verruim er je blik en je …Nascholing of activiteit -
'k Blijf staan: Bordspel rond nieuwe autoriteit
Het bordspel 'k Blijf staan is een educatief hulpmiddel dat is gemaakt met als doel jongeren, ouders, leraren en hulpverleners vertrouwd te maken met de principes van nieuwe autoriteit. Deze benadering legt de nadruk op een vernieuwende houding ten …
Fysiek materiaalAndere functie -
Handschrift bevordert leren meer dan typen, beweren wetenschappers
Een Noors team van wetenschappers heeft de invloed van handschrift en typen op de hersenactiviteiten en geheugencapaciteiten onderzocht.
ArtikelLeerkracht, ICT-coördinator -
Veilige grenzen: Tien tips
Grensoverschrijdend gedrag kan tot een trauma leiden, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Je kan als Sidekick Sam dus heel wat betekenen voor leerlingen wiens grenzen worden overschreden. Hoe? Dat lees je in de tien tips van Zohra …
Artikel -
Ik weet dat ik de leerstof ken: Checklist
Met dit handig lijstje kunnen leerlingen zelfstandig afchecken of hun leerprestaties overeenstemmen met één of meer voorbeelden in het documentje.
Het stimuleert het zelfvertrouwen en de zelfredzaamheid van leerlingen.
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Afvinklijst materialen school, thuis, internaat
Deze checklist kan leerlingen met organisatiemoeilijkheden helpen om zelfstandig de wissels tussen thuis, school en internaat te realiseren.
Het geeft houvast om overzicht te hebben van alle noodzakelijke materialen die de leerling meeneemt van de ene …
Downloadbaar lesmateriaal (7)Leerkracht -
Hoe kunnen we een overzicht krijgen van wat leerlingen doen op sociale media en ruzies vermijden?
Waar worstelen collega-Sidekick Sams mee als het gaat over het leven achter de schermen? Maar vooral: wat willen jonge tieners er zelf over horen? Een van de vragen die gesteld werden was "Hoe kunnen we een overzicht krijgen van wat leerlingen …
Video -
Probeer eXamode (online toetsen met Alinea) gratis en begeleid uit!
EXamode is de nieuwste ontwikkeling binnen de Alinea webapplicatie. Deze tool maakt het mogelijk om met Alinea online toetsen en examens af te nemen in een veilige en afgesloten omgeving. Dankzij eXamode kunnen je leerlingen of studenten met een …
Aankondiging -
Krachtige professionalisering van je teamwerking
In professionele leergemeenschappen bundelen leraren hun krachten om onderzoekend en lerend het leerproces van hun leerlingen te optimaliseren en sámen krachtige onderwijspraktijken te ontwikkelen. Met onze begeleiding legt u de basis voor …
Nascholing of activiteit -
Digitale inclusie, er zit een coach in je device: Cursus
Hoe kun je met eenvoudige ingrepen je onderwijs inclusief ontwerpen? Deelnemers kunnen meteen ook zelf zaken uittesten en de meerwaarde ervaren.
We bepalen eerst verschillende behoeften binnen de inclusieve klasgroep (cognitief, auditief, visueel, …
tot
Nascholing of activiteit