Sleutelcompetentie: leercompetenties
De vaardigheden onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken hangen vast aan deze sleutelcompetentie.
Leeropvattingen, motivatie en leerstrategieën
Eén van de belangrijke bouwstenen is zichzelf als lerende begrijpen en positioneren ten aanzien van leren in het algemeen en van specifieke leerdomeinen. De leerling verwoordt hoe belangrijk hij/zij een opdracht vindt en welke opvattingen hij/zij daarover heeft.
Daarnaast geeft de leerling aan welke competenties er nodig zijn om de opdracht te realiseren en verbindt die met de eigen sterktes en verbeterpunten. Bewustwording, leerstrategie en leermotivatie komen onder de aandacht.
Informatie verwerven en verwerken
Daarnaast moeten leerlingen geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools inzetten om informatie digitaal en niet-digitaal kritisch te verwerven, beheren en verwerken rekening houdend met het beoogde leerresultaat en -proces. Om (digitale) informatie te verwerven is het namelijk belangrijk dat de leerling de meest efficiënte en effectieve zoekstrategie(ën) gebruikt.
Aanvankelijk krijgen de leerlingen hiervoor nog zoekstrategieën aangereikt. Nadien wordt van de leerlingen verwacht dat ze de gevonden bronnen en informatie beoordelen aan de hand van richtvragen. De leerlingen leren ook, aan de hand van een stappenplan, de gevonden informatie te verwerken tot een bruikbaar geheel en hanteren daarbij overzichten. Ook het presenteren en beheren van de verwerkte informatie komt aan bod.
Onderzoekscompetentie
De volgende bouwsteen is een (onderzoeks-)probleem (v)erkennen en een antwoord of oplossing zoeken gebruikmakend van geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools. De leerlingen voeren stapsgewijs een onderzoekstechniek of oplossingsstrategie uit op basis van criteria, een onderzoeksvraag en een hypothese. Ten slotte zullen de leerlingen een antwoord formuleren op de onderzoeksvraag aan de hand van richtlijnen.
Leerproces reguleren
Leerlingen moeten hun leerproces, leerresultaat en leeropvattingen kunnen reguleren. Daarnaast krijgen ze criteria aangereikt om hun leerresultaat en leerproces te beoordelen.
Omdat de reflectie over het doorlopen proces en de verkregen resultaten zowel tussentijds als aan het einde van het proces belangrijk is, worden reflectiemomenten afgesproken tussen leraar en leerlingen. Door hun leerproces en -resultaat te beoordelen krijgen leerlingen zicht op sterke en zwakke punten. Door die sterktes en zwaktes te analyseren, krijgen ze zicht op mogelijke verbeterpunten zodat ze hun leerproces en -resultaat kunnen bijsturen.
Leerproces samen vormgeven
Samen het leerproces vormgeven, is een andere bouwsteen. Daarbij gaat het om het samen bepalen van doelen, gedeelde stappenplannen en feedback(tools). Leerlingen moeten ook domeinspecifieke terminologie, symbolen en voorstellingen gebruiken. In elke sleutelcompetentie is aandacht voor een verzorgd taalgebruik essentieel.
Bij domeinspecifieke taal gaat het onder meer om woorden en uitdrukkingen die alleen in een bepaalde sleutelcompetentie of wetenschapsdomein voorkomen (bv. atoomnummer), maar het kan ook gaan om woorden en uitdrukkingen die er een heel specifieke betekenis krijgen.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Veilige grenzen: Tien tips
Grensoverschrijdend gedrag kan tot een trauma leiden, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Je kan als Sidekick Sam dus heel wat betekenen voor leerlingen wiens grenzen worden overschreden. Hoe? Dat lees je in de tien tips van Zohra …
Artikel -
Achter de schermen: Tien tips
Hoe je vlot te profileren op al die sociale media en apps, daar geven je leerlingen zelf je maar wat graag advies over. Hun tips maken allicht elk webinar over het onderwerp overbodig. Maar om hun eigen welbevinden ook online op peil te houden, …
Downloadbaar lesmateriaal -
Recepten, boodschappenlijsten en kastickets: Functioneel lezen
Aan de hand van enkele recepten maken je leerlingen een boodschappenlijst en berekenen ze de kostprijs. Nadien interpreteren ze de gegevens op een kasticket en zoeken ze online informatie op over bepaalde aankopen.
Downloadbaar lesmateriaal (31)Leerkracht -
Tips voor leerlingen bij het voorbereiden van examens
Help! Ik voel me zo vermoeid tijdens de examens.
Help! Ik heb problemen met die grote gehelen leerstof.
Help! Ik lijd aan uitstelgedrag.
Help ...Op deze hulpfiche staan tal van tips om problemen tijdens de examens te vermijden.
Downloadbaar lesmateriaal (30)Leerkracht, GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Eenvoudige en moeilijkere maaltafels: Maaltafelkaart met kleuren
Een kaart met de tafels waarmee duidelijk wordt dat er niet zoveel maaltafels zijn als het lijkt.
Er wordt gewerkt met drie kleuren:
- geel (basiskennis/makkelijk);
- groen (terugkerende/gekende maaltafels);
- wit (te studeren/moeilijker).
Downloadbaar lesmateriaal (15)GOK- of zorgcoördinator, ondersteuner -
Mediawijsheid: Leerlijn
De Leerlijn Mediawijsheid vat samen welke mediawijze competenties een gemiddeld kind op elke leeftijd zou moeten ontwikkelen. Ze geeft een invulling aan de eindtermen en leerplannen volgens het kader van …
Downloadbaar lesmateriaal (43)