Sleutelcompetentie: leercompetenties
De vaardigheden onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken hangen vast aan deze sleutelcompetentie.
Leeropvattingen, motivatie en leerstrategieën
Eén van de belangrijke bouwstenen is zichzelf als lerende begrijpen en positioneren ten aanzien van leren in het algemeen en van specifieke leerdomeinen. De leerling verwoordt hoe belangrijk hij/zij een opdracht vindt en welke opvattingen hij/zij daarover heeft.
Daarnaast geeft de leerling aan welke competenties er nodig zijn om de opdracht te realiseren en verbindt die met de eigen sterktes en verbeterpunten. Bewustwording, leerstrategie en leermotivatie komen onder de aandacht.
Informatie verwerven en verwerken
Daarnaast moeten leerlingen geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools inzetten om informatie digitaal en niet-digitaal kritisch te verwerven, beheren en verwerken rekening houdend met het beoogde leerresultaat en -proces. Om (digitale) informatie te verwerven is het namelijk belangrijk dat de leerling de meest efficiënte en effectieve zoekstrategie(ën) gebruikt.
Aanvankelijk krijgen de leerlingen hiervoor nog zoekstrategieën aangereikt. Nadien wordt van de leerlingen verwacht dat ze de gevonden bronnen en informatie beoordelen aan de hand van richtvragen. De leerlingen leren ook, aan de hand van een stappenplan, de gevonden informatie te verwerken tot een bruikbaar geheel en hanteren daarbij overzichten. Ook het presenteren en beheren van de verwerkte informatie komt aan bod.
Onderzoekscompetentie
De volgende bouwsteen is een (onderzoeks-)probleem (v)erkennen en een antwoord of oplossing zoeken gebruikmakend van geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools. De leerlingen voeren stapsgewijs een onderzoekstechniek of oplossingsstrategie uit op basis van criteria, een onderzoeksvraag en een hypothese. Ten slotte zullen de leerlingen een antwoord formuleren op de onderzoeksvraag aan de hand van richtlijnen.
Leerproces reguleren
Leerlingen moeten hun leerproces, leerresultaat en leeropvattingen kunnen reguleren. Daarnaast krijgen ze criteria aangereikt om hun leerresultaat en leerproces te beoordelen.
Omdat de reflectie over het doorlopen proces en de verkregen resultaten zowel tussentijds als aan het einde van het proces belangrijk is, worden reflectiemomenten afgesproken tussen leraar en leerlingen. Door hun leerproces en -resultaat te beoordelen krijgen leerlingen zicht op sterke en zwakke punten. Door die sterktes en zwaktes te analyseren, krijgen ze zicht op mogelijke verbeterpunten zodat ze hun leerproces en -resultaat kunnen bijsturen.
Leerproces samen vormgeven
Samen het leerproces vormgeven, is een andere bouwsteen. Daarbij gaat het om het samen bepalen van doelen, gedeelde stappenplannen en feedback(tools). Leerlingen moeten ook domeinspecifieke terminologie, symbolen en voorstellingen gebruiken. In elke sleutelcompetentie is aandacht voor een verzorgd taalgebruik essentieel.
Bij domeinspecifieke taal gaat het onder meer om woorden en uitdrukkingen die alleen in een bepaalde sleutelcompetentie of wetenschapsdomein voorkomen (bv. atoomnummer), maar het kan ook gaan om woorden en uitdrukkingen die er een heel specifieke betekenis krijgen.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
Verruim het zicht van je leerlingen op de beroepswereld met BLIK
Beroep, loopbaan en ik, ofwel BLIK, is een kortlopend digitaal project rond studiekeuze waarmee je het zicht van je leerlingen op de beroepswereld verruimt en zelfkennis en -bewustzijn stimuleert.
In het kort
- vakoverschrijdend
- zes modules = zes …
Aankondiging -
Leren studeren: Webinar
Is een leraar afwezig en heb je niet meteen een vakgebonden opdracht liggen?
Vanuit Expertisecentrum Onderwijs en Leren bieden we scholen de opname van onze webinar Leren studeren aan. Daarbij hoort ook een opdracht die leerlingen tijdens de webinar …
Aankondiging -
Probeer eXamode (online toetsen met Alinea) gratis en begeleid uit!
EXamode is de nieuwste ontwikkeling binnen de Alinea webapplicatie. Deze tool maakt het mogelijk om met Alinea online toetsen en examens af te nemen in een veilige en afgesloten omgeving. Dankzij eXamode kunnen je leerlingen of studenten met een …
Aankondiging -
Vind een wedstrijd voor jouw leerlingen binnen het Excellentiefonds!
Het Excellentiefonds ondersteunt wedstrijden of olympiades die vooral leerlingen in de arbeidsmarkt- en dubbele finaliteit uitdagen om binnen hun vakgebied of sector het beste van zichzelf te geven. Het fonds bundelt vijftien projecten in elf …
Aankondiging -
Gratis kranten en tijdschriften doorzoeken via het krantenarchief van de bib
Meer actualiteit in je les? Doorzoek gratis miljoenen artikels uit Belgische kranten & tijdschriften met het digitale krantenarchief van de bib. Met je Mijn Bibliotheek-profiel heb je altijd toegang, waar je ook bent. Op school moet je …
Aankondiging (4) -
De Wonderlijke Wandeling: Wetenschappelijke speurtocht met opdrachten
Op deze wetenschappelijke speurtocht vol leuke opdrachtjes vind je wetenschap waar je het niet verwachtte. Je ontdekt hoe je een standbeeld meet zonder erop te klimmen, hoe je je evenwicht houdt zonder in de Graslei te vallen, hoe kleuren werken …
Aankondiging (4)Ander -
EU Project initiatief zoekt nog enkele partnerscholen
Het beoogde project wil bijdragen aan het gebruik van data-gebaseerde benaderingen en kunstmatige intelligentie (AI)-gestuurde toepassingen binnen het taalonderwijs in het secundair onderwijs ter ondersteuning van (vreemde) …
Aankondiging -
Nieuwe oefenmogelijkheden op Het Archief voor Onderwijs, in de uitgebreide leerlingenruimte voor secundair
Laat je leerlingen zelf veilig op zoek gaan naar filmpjes en geluidsfragmenten: met zoekoefeningen krijgen ze een eigen zoekbalk en beperkte filters. Ze kunnen dat materiaal ook samenbrengen in een eigen collectie, met extra uitleg en een logisch …
Aankondiging -
PlugNPlay de Toekomst: STEAM op school
Hoe kan je technologie creatief inzetten voor de toekomst? Tijdens deze workshop dagen we leerlingen uit om innovatieve oplossingen te prototypen met een PlugNPlay-toolbox van sensoren en het online platform plugnplay.gluon.be. Hierbij …
Aankondiging -
Nieuw op Het Archief voor Onderwijs: Inspiratie rond de zestien sleutelcompetenties
Hoe zet je de vernieuwing om in de lespraktijk? Het Archief voor Onderwijs selecteerde relevante filmpjes en audiofragmenten om in de klas te werken rond de 16 sleutelcompetenties. Voor elke sleutelcompetentie vind je dit lesmateriaal, tips en …
Aankondiging -
SODAplus: Klasmanagement, professionalisering en marketing voor scholen
Het SODA-project is het grootste wetenschappelijk onderbouwd onderwijsproject in Vlaanderen dat leerlingen motiveert om efficiënter te werken aan professionele attitudes. Hiervoor heeft SODAplus het SODA-attest ontwikkeld. Dit attest is een …
Aankondiging